„Przyznam się, że Białorusini są dla mnie dotychczas zagadką” – wspominał po latach na emigracyjnej tułaczce Czesław Miłosz. Białoruś to kresy, drogie sercu polskiemu obszary, stanowiące bogate dziedzictwo kulturowe i historyczne, dla niektórych nawet najważniejsze. Nie bez racji Józef Piłsudski w rozmowie z Ksawerym Pruszyńskim miał się kiedyś wypowiedzieć, że Polska jest jak obwarzanek, to, co najlepsze na kresach, a w środku pustka. O tajemnicach rubieży dawnej Rzeczypospolitej opowiadał zaproszony 9 stycznia 2020 r. na prelekcję do Biblioteki Publicznej im. Stefana Rowińskiego Andrej Vaŝkievič – doktor historii i kierownik działu historii najnowszej w Grodzieńskim Państwowym Muzeum Historyczno-Archeologicznym. Jego wykład poświęcony był „Dziejom Grodna na tle historii Wielkiego Księstwa Litewskiego”. Po raz kolejny na tego rodzaju spotkaniu obecni byli, jako jedyni spośród środowiska młodzieży szkół średnich – uczniowie ostrowskiej „Budowlanki”. Autor ze szczególnym przejęciem przedstawił losy sławetnego miasta, jego dzieje, wielokulturowość, współczesne problemy. Raczył słuchaczy licznymi ciekawostkami, m.in. okolicznościami śmierci Stefana Batorego i przeprowadzonej na zamku grodzieńskim jego sekcji zwłok. Przybliżył atmosferę polityczną towarzyszącą podczas obrad sejmu rozbiorowego w 1793 r. czy kulisy abdykacji ostatniego króla Polski. Historyk i muzealnik zasypał gości wieloma nowinkami dotyczącymi historii tego miejsca, gdzie każda cegła i każdy okruch przypomina o polskich korzeniach. Doktor opowiadał w języku polskim ze wschodnim, charakterystycznym dla kresowiaków akcentem, czym dodatkowo podbił serca Ostrowian.
Piotr Wiertelak
